Küçük Bayburt Gölbaşı

Bayburt’un  yer şekilleri ve ikliminin  yaşam koşullarına  olumsuz etkisiyle başlayan  ekonomik sıkıntılar insanları göçe iten en önemli etken olmuştur .Bunun yanı sıra  aileler arası çatışmalar,ilk göçlerin yaşanmasını tetiklemiştir.

İlk gidişler  aile reislerinin iş bulmak amacıyla büyük şehirlere  yaptığı mevsimlik göçlerle başlamıştır. Bayburt’tan Ankara’ya iş bulmak için gelen aile reisleri  Bayburt’tan da bildikleri taş işçiliğini burada para kazanmak için kullanmışlardır .

Mustafa Kemal Atatürk’ün Ankara ‘ya yaptırmış olduğu demiryollarının  çalışması da dahil olmak üzere birçok işte çalışmışlardır. Ankara ‘ya  yaşanan bu gidişler sonucu ankara’nın Gölbaşı ilçesindeki taş rezervlerini keşfetmiş ve elde ettikleri  gelirin köyde elde ettikleri gelirden tartışılamaz oranda yüksek olması temelli bir göçü başlatmıştır. Ailelerini de alarak Gölbaşı’na göç etmişlerdir .

NEDEN GÖLBAŞI

Gölbaşı’na ilk göç eden 7 aile reisi ile yapılan görüşmelerden seçilerek alınmıştır.Bu insanların neden Gölbaşı’nı seçtiğini ortaya koyar .

1.AİLE REİSİ:

 Göç etme nedeniniz ?

MEHMET GÜLHAN(73):  Verimsiz bir memleketti.İş olanağımız yoktu.Rençberlik yapıyorduk ama toprak çok azdı yetmiyordu.Bayburt’ta 15 kişi ,bizim burada kazandığımız parayı kazanamıyordu.

 Göçte harici bir neden var mı?

MEHMET GÜLHAN(73): Köyde kavga çıkmıştı ama Gölbaşı’na göç ettiğimizde burada yan yana yaşadık.

Göç için neden Gölbaşı’nı seçtiniz ?

MEHMET GÜLHAN(73): Ben orada çiftçiydim,esas görevim imamlıktı.Daha sonra müteahhit karnesi aldım ve taş sebebiyle burayı seçtim .

 2.AİLE REİSİ:

 Göç etme nedeniniz?

HASAN KARADEMİR(59): İşsizlik nedeniyle göç ettik.

Göçte harici bir neden var mı ?

HASAN KARADEMİR(59): Yoktu.

Göç için neden  Gölbaşı’nı seçtiniz?

HASAN KARADEMİR (59): Sabri Kaymak(81)buraya bizden önce ailesiyle göç etmişti ve taş işindeydi .Tanıdık olunca burayı seçtik

Madenden dolayı,eskiden elle işlerdik madeni ,bütün Bayburt’un buraya yerleşmesinde etkili olan şey işini taştan çıkarması.

3.AİLE REİSİ:

Göç etme nedeniniz?

HASAN GÜLHAN (73): İşsizlik nedeniyle geldik.

Göçte harici bir neden var mı?

HASAN GÜLHAN (73): Evet başka bir Bayburtlu aile olan Kaymak ailesiyle aramızda bir münakaşa olmuştu. İşsizliğin üstüne bir de sosyal düzenimizin  bozulması göçü tetikledi.

Göç için neden Gölbaşı’nı seçtiniz?

HASAN GÜLHAN (73): Buraya ilk  temelli göç edenler bizdik ve burada taş ocaklarının olmamsı bizi esas buraya çeken şey oldu. Biz geldiğimizde burada  kimse yoktu. 3 hane, karakol, muhtarlık vardı.

4. AİLE REİSİ:

Göç etme nedeniniz?

HİKMET KURTOĞLU(81): Biz 3 kardeştik Bayburt’tan mevsimlik olarak çalışmaya geliyorduk.Çünkü bizim hiç rençberliğimiz aileye yetmiyordu . Hatta burada Atatürk’ün Ankara için yaptırdığı demiryolu çalışmasında taş işçisi olarak çalıştık. Daha sonra temelli olarak Gölbaşı’na yerleştik.

Göçte harici bir neden  var mı ?

HİKMET KURTOĞLU(81): Yoktu.

Göç için neden Gölbaşı’nı seçtiniz?

HİKMET KURTOĞLU(81): Gölbaşın’da bizim yaptığımız iş olan taş vardı. Benim babam da taşçıydı, köyde caminin kapısını da o yapmıştı. Gölbaşı’na geldiğimizde hemen kendimize bir ev yapmaya başladık , daha sonra ailemizi de alıp buraya göç ettik .

Bayburt’tan Gölbaşı’na göçte yer şekilleri ve yaşam şartlarının zorluğundan kaynaklanan ekonomik sıkıntı insanları göçe iten en önemli etken olmuştur.Bunun yanında  akrabaların burada olması da göçü kolaylaştıran etkenler arasındadır.

Gölbaşı’nda taş sektörünün gelişmiş olması ve göç edenlerin Bayburt’taki yaşamlarından taş işçiliğini tanıması olmaları, büyük çoğunluğun taş işçisi olarak çalışmasını destekleyen sebeplerdir.

Bayburt'tan göç etmeye karar verenlerin Gölbaşı'nı seçme nedeni büyük oranda, iş bulma koşullarıdır. Akrabalarının burada olması ise hemşerilik bağlarından dolayı Gölbaşı’nın tercih edilmesini tetiklemiştir.

Bayburt’tan Gölbaşı’na göç edenlerin büyük çoğunluğu ilkokul mezunudur, eğitim seviyesinin bu denli düşük olması Bayburt ilinin gelişmemiş olmasının bir diğer göstergesidir.

Gölbaşı’nda Bayburt’u yaşayan Bayburtluların  işlerin yoğunluğu bütün akrabaların göç etmesi gibi nedenlerden dolayı memlekete gidişleri yüksek oranda  özel durumlarda (düğün ,cenaze)ve kısa süreli olarak gerçekleşiyor.

Bayburt’tan göç ettikten sonra  Gölbaşı’nı ikinci memleketi olarak benimseyen Bayburtlular %97,2 oranında başka bir yere  göç etmeyi düşünmüyorlar.

Not: Bu bilgiler,  Mehmet Emin Resulzade Anadolu Lisesi 2.sınıf Öğrencisi Kendisi de Bayburtlu olan Umut Cansu Kaymak'ın Tübitak Bideb orta Öğretim proje yarışması için hazırladığı sunumdan alınmıştır.